کتاب ارزشمند مفاتیح الحیات از آثار حضرت آیت الله جوادی آملی با اشراف همه جانبه به منابع وحیانی و با بهرهوری کامل از آیات قرآن و روایات معصومین(علیهم السلام) می باشد. نقطه مشترک این اثر با کتاب مفاتیح الجنان را میتوان در این دانست که انسان با داشتن حسن فاعلی و حسن فعلی اعم از انجام اعمال عبادی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی از ثواب و پاداش الهی بهرهمند میگردد و در هر دو اثر به این ثوابها، عقابها، آثار و پیامد رفتارها توجه شده است؛ اما امتیاز این کتاب در این است که مباحث آن، ناظر به رفتار، گفتار و حتی نیّت.هایی است که توجه و اهتمام به آنها مناسبات فردی و اجتماعی و زیست محیطی او را تنظیم، تصحیح و اصلاح میکنند. انسان با آموختن و به کار بردن چنین دانش و برنامهای، حیات طیّبی را که پروردگار عالم برای او، شایسته دانسته تجربه میکند، از این رو این آموزهها اختصاصی به رابطه انسان با خدای متعالی نداشته، بلکه تمامی مناسبات، ارتباطات و تعاملاتی را که انسان با خود، جامعه، محیط زیست و حتی نظامات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و... دارد تعیین و بیان میکند. کتاب مفاتیح الحیات دارای پنج بخش با فصل های گوناگون وعناوین مرتبط می باشدکه بخش اول این کتاب جهت آشنایی هرچه بیشتر علاقمندان و کاربران محترم معرفی گردید.در این مجال به معرفی بخش دوم این اثر نفیس با عنوان"تعامل انسان با همنوعان"می پردازیم: این بخش،شش فصل را به خود اختصاص داده که عناوین آن عبارتنداز:خویشاوندان،همکیشان(مسلمانان)،بیگانگان،مستضفان،مهاجمان و دشمنان،شهروندان. لازم به ذکر است که هر فصل از این بخش، موضوعاتی مرتبط را به خود اختصاص داده که توجه تان را به قسمت هایی از این بخش کتاب جلب می کنیم: بعنوان مثال فصل نخست این بخش ابتدا به اهمیت، آثار، عوامل، مصادیق، مرز و مراتب صله رحم و قطع رحم به صورت کلی و اختصار اشاره و سپس موارد صله رحم به تفصیل بیان گردیده است که درباره اهمیت وآثار صله رحم آمده است: صله? رحم نزد خدای سبحان چنان مهم است که آن را از جهت پاداش، سریعترین عبادت قرار داده و افزون بر پاداش اخروی، پاداش دنیوی و زودهنگام برای آن مقرر داشته است؛ به گونهای که خاندان گناهکار هم با رعایت صله? رحم میان خود، دارایی آنها فزونی مییابد و با نیکی به یکدیگر بر عمرشان افزوده میشود. در روایتی ازرسول خدا(صلی الله علیه و آله)آمده است که فرمود: همه? امّتم را از حاضر و غایب و به آنان که تا روز قیامت در صلب مردان و رحم زنان هستند سفارش میکنم به صله? رحم، اگرچه یک سال راه [میان آنان فاصله] باشد و این از دین اسلام است. ونیز به فرموده پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)در باره آثار صله رحم در این اثر نفیس می خوانیم: هرکس از تأخیر اجل و گسترش روزی خود خوشحال میشود پس از خدا پروا کند و صله رحم کند؛ همچنین فرمود: کسی که از عمرش جز سه سال نمانده باشد با صله? رحم، خدا عمرش را به سی و سه سال امتداد میبخشد.در روایتی دیگر فرمود: هرکس برای من یک عمل را ضمانت کند من برایش چهار چیز را ضمانت میکنم: هر کس صله? رحم کند خدا او را دوست بدارد و روزی وی را گسترش دهد و عمرش را فزونی بخشد و او را به بهشتی درآورد که وعده داده است. همچنین در روایتی از امام باقر(سلام الله علیه)درباره استمرار نیکی به والدین آمده است: اگر کسی به والدین خود در زمان حیات آن دو نیکوکار بود ولی پس از مرگ آنان بدهکاریشان را نمیپردازد و برای آنان استغفار نمیکند خدا وی را عاقّ والدین به شمار میآورد. در قسمتی از فصل سوم این بخش نیز،مصادیقی از رفتار بشر دوستانه با اهل کتاب به رشته تحریر درآمده است که در ذیل به نمونه هایی اشاره می کنیم: نیکی به همنشین یهودی: امام صادق(سلام الله علیه)فرمود: اگر فردی یهودی با تو همنشین شد با وی به نیکی همنشینی کن. عیادت از بیمار یهودی: امیرمو?منان(سلام الله علیه)میفرماید: پیامبر(صلی الله علیه و آله) از یک بیمار یهودی عیادت کرد. پرهیز از تجاوز به حریم اهل کتاب: پیامبر(صلی الله علیه و آله)فرمود: خدای متعالی ورود بیاجازه به خانههای اهل کتاب را بر شما حلال نکرده است. به حول و قوه الهی در نوشته های آتی سعی خواهیم کرد که بخش دیگر این کتاب را معرفی و به ذکر قسمت های منتخبی از آن بپردازیم. |
||